T24 Kültür Sanat
İş Sanat Kibele Sanat Galerisi, 2022 yılında kaybettiğimiz kendine özgü mizah anlayışı, çizgileri ve yarattığı karakterler ile Türkiye’nin önde gelen karikatüristlerinden Latif Demirci’nin yarım asırlık sanat hayatını, 30 Haziran 2024 tarihine dek ziyaret edilecek ‘Yazan-Çizen LATİF DEMİRCİ’ sergisiyle anıyor.
Küratörlüğünü sanatçının kızı Yasemin Demirci ile yakın dostu, gazeteci İhsan Yılmaz’ın üstlendiği serginin tasarımını Emre Senan üstlendi.
Yasemin Demirci, “Babam her hikâyenin içindeki yalın mizahı ortaya çıkarır, ince detayların üzerinde dururdu. Özel eşyalarını ve çizimlerini toparlamaya başlayıncaya dek arşivinin ne denli büyük olduğunu fark etmemiştim. Daha önce hiç ortaya çıkmayan çizimleriyle birlikte bu arşivin görülmesinin çok önemli olduğunu düşünüyoruz,” diyor.
“Latif’in karikatürleri eşliğinde Türkiye’nin son 30-40 yılının çok renkli, mizahi tarihi yazılabilir,” diyen İhsan Yılmaz da bu sergiyle hem Demirci’nin çalışmalarını hatırlatmayı hem de yeni kuşaklara onu tanıtmayı amaçladıklarını söylüyor.
1974’ten 2002’de yayınlanmış son karikatürüne kadar…
Demirci’nin eserlerini, yarattığı çizgi karakterlerin maceraları, yayınladığı kitaplar, farklı çalışmalarıyla, kronolojik ve tematik bir düzen içinde sanatseverlerle buluşturan retrospektif sergi, sanatçının 1974’te başlayan Gırgır döneminden 2022’de yayınlanmış son karikatürüne kadarki zaman dilimini kapsıyor.
Sergi, Gırgır’dan itibaren çizdiği bütün karikatürlerin orijinallerini, yayınlanmış hallerini, kitaplaştırdığı albümleri, hiç görülmemiş suluboya çalışmalarını ve çizim defterlerini saklayan Demirci’nin eserleri arasında yürütülen kapsamlı bir arşiv çalışmasının sonucu ortaya çıktı.
Sergide; Canavar Koyun Orhan, Muhlis Bey, Arap Kadri, Yavlum Mithat ve Mirsat, Press Bey gibi unutulmaz kahramanların yer aldığı karikatürlerin yanı sıra Nokta ve Yeni Gündem gibi haftalık dergilere çizdiği karikatürler ile Hürriyet’te uzun yıllar devam eden günlük birinci sayfa karikatürlerinden örnekler görülebilir.
|
Karikatürist Latif Demirci’nin ardından: “Attığını vurdu, vurduğunu yaralamadı” 2022 yılında kaybettiğimiz sanatçının dostları ve meslektaşları; Hasan Cemal, Sebati Karakurt, Ertuğrul Özkök, Prof. Hüsamettin Koçan, Özlem Gürses, Turhan Günay, M. Kutlukhan Perker, Musa Ağacık, Sedat Ergin, Doğan Hızlan, Mevhibe Turay, Meral Onat, Tuncay Akgün, karikatür sanatına tuğrasını vuran Latif Demirci’yi, T24’e anlattı. Demirci’nin cenazesinde konuşan gazeteci Ertuğrul Özkök, sanatçı için şu ifadeleri kullanmıştı: “Latif’in çok önemli bir özelliği vardı; hiçbir zaman çizgisini mermi olarak, ok olarak kullanmadı. Türkiye’de birçok köşe yazarı övünürler kalemlerini mermi gibi kullanmaktan, savaş aleti olarak kullanmaktan… Latif hepimizi eleştirirdi. Sadece hükümeti değil; muhalefeti de, bizleri de… En fazla eleştirdiği insanlar arasında bizler de vardık. Ancak hiçbir zaman attığında vuran ama vurduğunda yaralamayan bir insandı.”
|
Latif Demirci kimdir?
1961 yılında İstanbul’da doğdu. 1975 yılında ilk karikatürü Gırgır dergisinde yayınlandı. 1978-1979 yıllarında Mikrop dergisinde, sonraki on yıl boyunca Gırgır, Fırt dergilerinde çalıştı. 1989 yılında çıkan Hıbır dergisinin kurucularından olan Demirci, daha sonra çalışmalarını kendi adlarına çıkardıkları HBR Maymun dergisinde sürdürdü. Canavar Koyun Orhan, Muhlis Bey, Arap Kadri, Mithat-Mirsat, Press Bey, E-vli ve Cepli tiplerinin çizeri olan sanatçı, mizah dergilerinin yanı sıra Yeni Gündem, Nokta, Panorama, Gazete Pazar, Söz gibi günlük gazete ve haftalık siyasi dergilerde de çalıştı.
90’lı yıllarda yurt içinde iki, yurt dışında üç (Hollanda, Fransa, Finlandiya) karikatür sergisi açan sanatçının kitap kapakları, poster ve çizgi film çalışmaları oldu. 2004, 2009 ve 2011 yıllarında Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nin karikatür ödülünü alan Demirci, 23 karikatür albümü yayımladı. Bir kızı olan sanatçı çizimlerini 1997 yılından itibaren Hürriyet gazetesinde sürdürdü. 5 Haziran 2022’de İstanbul’da hayata veda etti.
Kitapları: The Selamın Aleyküm (1984), Tarzan ve Arap Kadri (1985), Yes Problem (1987), Eyvah! Mezun Oldum (1991), Mithat ve Mirsat (1991), Nostalcisi Kandilli (1992), Çeviren Latif Demirci (1996), Doğuştan Fenerli Mithat (1997), 2020 (2000), Köşeli Türklerden Press Bey (2001), Bugün Devlet İçin Ne Yaptın? (2002), Yavrum Senin Ülken Bir Melekti (2006), Press Bey Yazmışım Anasını (2006), E-vli ve Cepli (2006), Cırcırböceği Muhlis Bey ve Yavlum Mithat (2007), National Geoglathif (2012), Eyyy Siyaset (2015), Pandemili Korona (2020).
