Türkiye, ihracatta uzun yılların ardından ilk kez cari olarak düşüş ihtimali yaşıyor. Ekim ayı sonu itibariyle ihracat 210 milyar dolara ulaştı. OVP’de 2023’te ihracatın bir önceki yıla göre sadece 800 milyon dolar artacağı tahmini yapıldı. Ekim ayı itibariyle yıllıklandırılmış veride yüzde 0,7 oranında bir artış görünüyor ancak yılsonu itibariyle ciddi bir artış olmayacağı kesinleşti hatta cari olarak bir düşüş ihtimali hala var.
İhracatta Türkiye’nin klasik olarak güçlü olduğu bütün sektörlerde ciddi düşüşler gözleniyor. Bunun tek istisnası ise son yıllarda sürekli hızlı büyüyen savunma ve havacılık oldu. Sektör 5 milyar dolarlık seviyeyi bu yıl ilk kez aşmaya hazırlanıyor. 12 aylık verilere göre yüzde 36,6 artış gösteren savunma ve havacılık ihracatı 5,5 milyar dolara çıktı. Bu seviye, Türkiye’nin savunma ihracatı yapan ülkeler grubunda ilk 10 ülkeye yaklaşması anlamına geliyor. Buna karşılık, tekstil-hazır giyim, plastik, otomotiv başta olmak üzere Türkiye’nin rekabet gücü olan sanayi sektörlerinde manzara olumsuz.
Türkiye son yıllarda savunma ve havacılıkta hızlı ihracat artışını 2023’te de sürdürdü. İhracatta çok sınırlı artış hatta yine sınırlı olmak üzere gerileme ihtimali bulunan 2023 yılında, sanayi kolları arasında performansını iyileştiren tek kalem savunma ve havacılık oldu.
2023 yılında Ocak-Ekim döneminde savunma ve havacılık ihracatı yüzde 35,4 artışla 4 milyar 350 milyon dolar oldu. Ekim ayı itibariyle yıllıklandırılmış ihracat ise 5 milyar 500 milyon dolara ulaşarak, 5 milyar dolar sınırının üzerinde tutundu. Sektörün son iki ayda da benzer bir artış sergilemesi halinde, Türkiye 2023 itibariyle küresel ligde ilk 10 içine girme ihtimali bulunuyor.
Sektörün özelliği itibariyle uluslararası ticarete konu rakamlarda belirsizlikler olsa da geniş kapsamlı veri tutan SIPRI’nin verilerine göre Türkiye 2018-2022 dönemindeki ihracatıyla şu anda 12. Sırada bulunuyor. Yine SIPRI verilerine göre küresel ticaretten alınan pay yüzde 1.1 düzeyinde. Bu alandaki en yüksek pay yüzde 40 ile ABD’ye ait.
Savunma ve havacılığın genel ihracat içindeki payı da artıyor. Bu sektördeki artışın yanında, 2023’te geleneksel olarak ihracatın yüksek olduğu sektörlerde yaşanan gerilemeye bağlı olarak pay Ocak-Ekim döneminde yüzde 2,1’e yükseldi. Yıllıklandırılmış verilerde de pay yüzde 2’nin üstüne çıkarak yüzde 2,2 oldu.
patronlardunyasi.com
